Wydawnictwo płytowe "Poljazz" 1972 - 1991

Wydawnictwo Płytowe „POLJAZZ”  lata 1972 – 1991.
Otóż Klub Płytowy Biały Kruk czarnego Krążka BKCK,  a potem wydawnictwo Płytowe „POLJAZZ”,  powstał w lipcu 1972 roku. Pierwszą siedzibą było pomieszczenie w lokalu Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego PSJ przy ul. Rutkowskiego  ( dzisiaj Chmielna ) 20. Pierwszym Szefem Klubu Płytowego PSJ był Jerzy Grudziński. Po wypełnieniu deklaracji członkowskiej i opłaceniu składek członkowie Klubu Płytowego otrzymywali 1 płytę winylową kwartalnie w ramach serii klubowej, a dodatkowo można było zapisać się na płyty edycji specjalnej tzw. subskrypcyjne wydawane okazjonalnie. Seria klubowa rozpoczęła się od płyty nr Z-SXL 0545 z nagraniami grupy Ossjan oraz Deep Purple w okładce wg projektu Rafała Olbińskiego tzw. „dwa gramofony”. Ponieważ magazyny mieściły się min. na Bemowie, w Klarysewie, na ul.Złotej i na Rutkowskiego, a dochodziły do tego kłopoty poligraficzne, więc  płyty docierały do klubowiczów b.nieregularnie głównie w jednakowych okładkach zastępczych tzw. „biały gramofon”. W związku z tym, że z powodów produkcyjnych tłocznia Polskich Nagrań „nie wyrabiała się” płyty tłoczono także w Czechosłowacji, dawnym ZSRR oraz na bratniej Kubie. Od 11-tej płyty klubowej w 1977 roku zaszły w Wydawnictwie duże zmiany, tak personalne jak i organizacyjne. Dyrektorem został Andrzej Zarębski, z jego zastępcą Marek Cabanowski. To wtedy przyjęła się nazwa Wydawnictwo Płytowe „POLJAZZ”, chociaż nazwa Klub Płytowy PSJ Biały Kruk Czarnego Krążka dalej pojawiała się na płytach. W nowym logo pozostał nadal kruk i tuba gramofonowa. Samo Wydawnictwo przeniosło się na ul. Emilii Plater 49 do nowo powstałego Klubu Jazzowego AKWARIUM, którego pierwszym Szefem był Henryk Górski. POLJAZZ usadowił się w przeszklonym pokoiku na parterze, a w piwnicach były pomieszczeniach magazynowe. Po opanowaniu sytuacji logistycznej przez księgową Albinę Nowakowską płyty zaczęły dość regularnie docierać do klubowiczów. Tłoczenie płyt powierzono wyłącznie Pronitowi. Nastąpiły również zmiany wydawnicze: utrzymano serię klubową, rozbudowano edycję subskrypcyjną oraz wprowadzono do niektórych płyt wkładki informacyjne tzw. inserty w postaci dwustronnie zadrukowanych kartek wielkości ok. 30 x 30 cm, tak by zmieściły się do okładki. Zawierały zwykle foto wykonawcy na awersie oraz dane dyskograficzne i artykuł napisany przez znanego dziennikarza muzycznego na rewersie. Powstało 12 takich insertów, w tym jeden podwójny. Dodatkowo z powodów ekonomicznych uruchomiono serię tzw. promocyjną czyli płyty realizowane na życzenie konkretnych artystów i zespołów rozprowadzane jako subskrypcyjne. Bardzo trafnym posunięciem było zorganizowanie w Akwarium własnego studia nagrań, w którym Panowie Leszek Wójcik i Andrzej Lipiński nagrywali gwiazdy polskiego i światowego jazzu występujące w Klubie na co dzień, a właściwie co noc oraz w czasie min. festiwali Jazz Jamboree. Pokłosiem tych działań były min. płyty specjalne : Miles Davis Jazz Jamboree 1983, Ray Charles Jazz Jamboree 1984 oraz powtórnie Miles Davis Jazz Jamboree 1988, a także 2 płyty Muddy Watersa.

W okresie swego istnienia Wydawnictwo Płytowe wydało 44 płyty klubowe 12″, 5 płyt winylowych 7″ , 2 płyty tzw. reklamowe, 3 płyty specjalne i około 300 płyt subskrypcyjnych, promocyjnych i komercyjnych, w tym min. takie rarytasy 4 płytowy box Muzyka Krzysztofa Komedy czy płyty Mieczysława Kosza , Tomasza Stańki i innych. Na licencji firmy Storyville wydano 10 płytowe wydawnictwo BLUES ROOTS , na licencji Folkways Records 11 płytowy box pn. JAZZ LEGENDS , a na licencji GNP Crescendo min. : serię THE LEGACY OF THE BLUES oraz płyty Duke Ellingtona, Dizzie Gillespiego czy Layonela Hamptona.

Warta uwagi była również seria płyt poświęconych kulturze muzycznej Filipin, Bali, Nepalu, czy narodom jak np. Łemkowie.

Osobna seria to 30 płyt winylowych  LP12″  o nr katalogowych KPSJ- 001 – KPSJ-030 , ale z jazzem miała ona niewiele wspólnego zważywszy skład wykonawców  od Macieja Zembatego i Dwa Plus Jeden przez Dżem i Recydywa Blues Band po In Tune i Nocną zmianę Bluesa. To raczej pomieszanie POP-u Rocka i Bluesa.

Nie należy też zapominać o wydawnictwach książkowych : Polska Dyskografia Jazzowa 1955 – 1972 autorstwa M.Cabanowskiego i H.Cholińskigo oraz Katalog POLJAZZ , którego autorką była  Sabina Madeja.

POLJAZZ zamierzał tłoczyć także płyty CD. Niestety był to już „łabędzi śpiew” tego wydawnictwa. Z pierwszych zapowiedzianych dziesięciu płyt ukazało się zaledwie pięć :

CD-PSJ-1 Jazz Band Ball Orchestra Take The „A” Train, wyprodukowana we współpracy z zachodnioniemiecką firmą Emmscherland.
CD-PSJ-5 Ryszard Szeremeta Don Roberto And Doña Mercedes
CD-PSJ-6 Ryszard Szeremeta Constellation
CD-PSJ-7 Andrzej Kurylewicz Muzyka Kameralna
CD-PSJ-8 After Blues and Friends

Planowano również wydanie trzech CD oznaczonych CD-PSJ-2, CD-PSJ-3 i CD-PSJ-4 i poświęconych muzyce Komedy. Niestety płyty te nie ujrzały światła dziennego. Ukazała się jeszcze płyta Time Killers – Karolak & Szukalski & Bartkowski nie wiedzieć czemu z numerem Poljazz CD -62. W sumie więc ukazało się 8 płyt CD.

Wydawnictwo Płytowe „POLJAZZ” odegrało niebagatelną rolę tak w rozwoju polskiej fonografii głównie z muzyką jazzową, jak i w propagowaniu tej muzyki w jakże trudnych latach przemian. Zakończyło swoją działalność w grudniu 1991 roku.

Opracował : Jacek KAROLAK