Piwnica Pod Baranami powstała w 1956 r. w Krakowie , a pierwszą siedzibą była piwnica na węgiel w Pałacu Pod Baranami przy Rynku Głównym. Chociaż nie była klubem jazzowym sensu stricte, a raczej kabaretem, to odegrała znaczącą rolę w rozwoju jazzu w Polsce zwłaszcza w jego początkowym okresie. W pierwszych latach działalności Piwnicy zespoły jazzowe w tym Kwartet Stanisława „Drążka” Kalwińskiego i grupa Przemka Dyakowskiego grały głównie jazz tradycyjny i swing będące doskonałą muzyką do tańca. Z czasem pojawiły się kolejne zespoły.
Pierwszą animatorką życia jazzowego w Piwnicy była Zofia Lach (później Komedowa ), za przyczyną której w Piwnicy coraz częściej grały zespoły jazzu nowoczesnego : Jazz Believers z Krzysztofem Komedą, grupa Andrzeja Kurylewicza z Wandą Warską.
W styczniu 1958 zainaugurowano w Piwnicy działalność Czwartkowego Klubu Jazzowego, w ramach którego grali znani muzycy nie tylko z Krakowa w tym Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz z Melomanami, Tomasz Stańko, Wojciech Karolak , Jan „Ptaszyn” Wróblewski i inni.
W latach 60-tych życie jazzowe w Piwnicy osłabło min. w wyniku „odpływu” starej gwardii muzyków do Warszawy, ale jazz nadal był obecny jako muzyka taneczna. Z początkiem lat 70-tych w Piwnicy organizowano koncerty „Piwnica pełna jazzu” z udziałem tak znanych muzyków jak Zbigniew Seifert, Zbigniew Namysłowski, Tomasz Stańko, Extra Ball i Laboratorium.
W końcu lat 80-tych organizowano coroczne Choinki Jazzowe. We wrześniu 1991 r. w Piwnicy powstał formalny Jazz Club Piwnica organizując min.minifestiwal „Miles Davis Memorial Night” przekształcony później w Festiwal Trębaczy Jazzowych.
Najtrwalszym dziełem Piwnicy jest coroczny miesięczny Letni Festiwal Jazzowy organizowany od lipca 1996 r. przekształcony w 2017 r. w Summer Jazz Festiwal Kraków. Od 25 lat przez miesiąc na przełomie lipca i sierpnia uczestniczą w nim gwiazdy polskiego i światowego jazzu grając w licznych klubach i na estradach Krakowa.
żródło : Jazz w Piwnicy pod Baranami – Witold Wnuk.
Piwnica pod Baranami – Barbara Nawratowicz
